Nietrzymanie moczu u osób starszych – klasyfikacja chorób starczych

Nietrzymanie moczu to jedna z bardziej powszechnych dolegliwości osób starszych

Popularnie nazywane NTM, czyli problem z nietrzymaniem moczu może pojawić się w każdym wieku. Dotyczy kobiet i mężczyzn, choć kobiety częściej zapadają na to schorzenie. Należy dodać, że wbrew przekonaniom nie jest to naturalna kolej rzeczy, która dotyczy głównie osób starszych.

Nietrzymanie moczu to bardzo wstydliwa, ale również bardzo częsta dolegliwość u osób starszych - często pomaga pieluszkowanie
Nietrzymanie moczu to bardzo wstydliwa, ale również bardzo częsta dolegliwość u osób starszych – często pomaga pieluszkowanie

Przyczyny nietrzymania moczu

Najczęstszymi przyczynami nietrzymania moczu są: infekcje układu moczowego, kamica pęcherza moczowego, osłabienie cewki moczowej, obniżenie pęcherza, zwiotczenie mięśni miednicy, zaparcia
a także otyłość, zaburzenia hormonalne, przebyte porody, operacje ginekologiczne i urologiczne, choroby układu nerwowego, stosowanie niektórych leków, choroby neurologiczne, w tym choroba Alzheimera i Parkinsona.

Istota NTM

Istotą problemu NTM jest utrata przez mięśnie naturalnej elastyczności. Stają się po prostu mniej sprawne, nie zamykają szczelnie ujścia pęcherza, dlatego mocz wycieka wbrew woli osoby.
Nietrzymanie moczu to problem zdrowotny i społeczny. Osoby cierpiące na to schorzenie często wycofują się z życia towarzyskiego, unikają kontaktów z innymi, gdyż obawiają się kompromitacji.
Należy mieć na uwadze, że u osób starszych nietrzymanie moczu jest rzadko izolowanym objawem, zwykle stanowi część tak zwanego wielkiego zespołu geriatrycznego. Podeszły wiek, ograniczona sprawność ruchowa, zaburzenia poznawcze mogą nasilać problemy z prawidłowym oddawaniem moczu. Taką zależność należy brać pod uwagę podczas diagnostyki.

Rodzaje nietrzymania moczu u osób starszych

– wysiłkowe nietrzymanie moczu– pojawia się podczas wysiłku fizycznego, kaszlu, kichania, podnoszenia ciężkich rzeczy, nawet przy wstawaniu z krzesła. Osoba starsza gubi różne porcje moczu, od kropli do dużych ilości.
– naglące nietrzymanie moczu – przyczyną tej postaci jest nadwrażliwy pęcherz, który wymaga opróżnienia nawet wtedy, kiedy zgromadzi się w nim niewielka ilość moczu. Tutaj czynnikiem sprawczym bywają nawracające infekcje przewodu moczowego oraz choroby ogólnoustrojowe, jak: cukrzyca, choroba Alzheimera i Parkinsona, stwardnienie rozsiane, demencja starcza, a także przyjmowanie leków odwadniających.
– nietrzymanie moczu z przepełnienia – utrata moczu na skutek przepełnienia pęcherza moczowego
i znacznego rozciągnięcia jego ścian.

Jakie badania należy zrobić?

Zaleca się przeprowadzenie u osób starszych:
– USG jamy brzusznej,
– badanie moczu z posiewem, w celu wykrycia obecnych bakterii,
– ocenę zalegania moczu w pęcherzu po jego opróżnieniu.

Niekiedy istnieje potrzeba wykonania specjalistycznego badania urodynamicznego, które określi funkcjonowanie dróg moczowych osoby starszej.

Trening pęcherza

Sposób leczenia dolegliwości u osób starszych zależy od zaawansowania choroby.
Gdy choroba jest mało zaawansowana można zacząć leczenie od treningów pęcherza. Ćwiczenia mogą polegać np. na oddawaniu moczu w określonych godzinach i stopniowym zwiększaniu przerw przebywania w toalecie. Regularność tych ćwiczeń prowadzi do znacznej poprawy stanu dróg moczowych osoby starszej. Opiekun osoby starszej powinien pilnować określonych pór korzystania z toalety, regularnie pytać o odczucia parcia na pęcherz podopiecznego. Powinno się dbać o dostarczenie odpowiedniej ilości płynów i zredukowanie picia kawy przez osobę starszą.

Leczenie farmakologiczne i operacyjne NTM u osób starszych

Gdy treningi nie przynoszą rezultatów, konieczne bywa przyjmowanie leków. Stosuje się gałki dopochwowe
z estriolem i preparaty, które zmniejszają skurcze pęcherza. Specjalista może również zalecić leczenie hormonalne, które ma za zadanie odbudowę błony śluzowej cewki moczowej. U niektórych osób starszych można również zastosować leki antydepresyjne. Zadaniem ich jest napięcie mięśni zwieracza i zmniejszenie skurczów pęcherza.
W zaawansowanym stadium przypadłości, rozwiązaniem może być operacja. Przywróci ona prawidłowe ułożenie narządów miednicy, tym samym pęcherz znajdzie się w prawidłowym, wysokim ułożeniu. Po zabiegu operacyjnym
u większości pacjentów dolegliwości znikają. Jednak o tym, czy osoba starsza może mieć przeprowadzony zabieg chirurgiczny decyduje lekarz. Specjalista zwraca uwagę na wiek, ogólny stan zdrowia, przebyte operacje brzuszne, oraz styl życia osoby starszej.

Jak rozmawiać z osobą starszą o problemie nietrzymania moczu?

Rozmawiać powinno się zawsze delikatnie, ale stanowczo. Rozmowa ze starszą osobą o problemie nietrzymania moczu jest niekomfortowa dla obu stron. Opiekun osoby starszej powinien wykazać się zarówno empatią, jak
i stanowczością. Powinien tak rozmawiać, by podopieczny przyznał się do długo ukrywanej słabości. Może zdarzyć się, że bez ingerencji bliskich, lub opiekuna osoba starsza problemu nie ujawni.
Osoby starsze ze względu na zachowanie strefy intymnej nie są w stanie przyznać się do swojego schorzenia od razu. Zwykle jest to dolegliwość długo skrywana. Zwykle starają się one radzić z problemem na własną rękę np. używając wkładek menstruacyjnych, prześcieradeł, lub innych tkanin. Sygnałem dla opiekuna może być pojawiający się przykry zapach moczu od samego podopiecznego, jak i miejsc, w których przebywa. Po taktownych zachowaniach ze strony opiekuna, bardzo prawdopodobne jest, że podopieczny przyzna się, że towarzysząca mu dolegliwość sprawia duży dyskomfort, jest dużym ograniczeniem i często wprawia go w zakłopotanie.

Podejście opiekuna seniora do problemu

Szanowanie przez opiekuna godności osoby starszej i okazanie współczucia mogą ułatwić rozpoczęcie rozmowy. Rozmowę należy zacząć pytaniem wprost o sprawy, które świadczą o problemie z trzymaniem moczu. Przykładowo: „Mam wrażenie, że od jakiegoś czasu masz trudności z dotarciem do toalety na czas i utrzymaniu bielizny w czystości. Przesiąknięte moczem majtki są niebezpieczne dla twojej skóry. Będą pojawiały się rany i uporczywe swędzenia. Jest wiele sposobów, by zaradzić tej nieprzyjemnej sytuacji. Większość osób w twoim wieku dotyka podobny problem,
a w sklepach jest cała gama preparatów ułatwiających funkcjonowanie z tą „dolegliwością”.

Uświadomienie problemu

O problemie nietrzymania moczu opiekun osoby starszej powinien mówić otwarcie i w zrozumiały sposób. Niewątpliwie, dolegliwości nie wolno bagatelizować. Nie można też sugerować podopiecznemu, że jest to nieodłączna część procesu starzenia się organizmu. Powinno się uświadomić, że nietrzymanie moczu to w skrócie NTM i jest dość powszechnym objawem różnych dolegliwości organizmu. Należy zachęcić osobę starszą do wizyty u lekarza, który podejmie decyzje co do dalszego leczenia np. przepisując specjalistyczne leki.
Jeśli podopieczny cierpi na demencję, wtedy można zastosować u niego pieluchomajtki, które przypominają zwykłe majtki. Pieluchomajtki, nie dość, że z wyglądu przypominają bieliznę, to również są tak samo łatwe w zastosowaniu.
Opiekun osoby starszej powinien mieć na uwadze, że najwięcej szkody powoduje używanie nazwy „pampers”, która kojarzy się z pieluchami dla dzieci i jest sformułowaniem nieprofesjonalnym jeśli chodzi o rozmowę ze starszą osobą. Każda osoba starsza próbuje zachować jak najdłużej swoją niezależność, dlatego opiekun powinien w wyjątkowo umiejętny sposób podejść do problemu nietrzymania moczu u swojego podopiecznego.

Opiekun osoby starszej z NTM może pomóc w łagodzeniu dolegliwości poprzez zmiany zachowań podopiecznego, jak

– prowadzenie ćwiczeń mięśni przepony miednicy u podopiecznego – trening pęcherza,
– przestrzeganie określonych pór korzystania z toalety przez osobę starszą,
– regularne pytanie osoby starszej o odczucie parcia na pęcherz,
– przygotowywanie odpowiedniej ilości płynów dla podopiecznego,
– zredukowanie spożycia kofeiny przez osobę starszą,
– unikanie zaparć poprzez regulację wypróżnień.

1 komentarz “Nietrzymanie moczu u osób starszych – klasyfikacja chorób starczych

  1. Marcelina:

    Na pewno dobrze do tej pracy jest nauczyć się wymieniać cewnik. Możliwe, że ostatecznie będzie potrzebny.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna jest chroniona przez reCAPTCHA i Google Politykę Prywatności oraz obowiązują Warunki Korzystania z Usługi.

® 2018 - 2024 - Wszelkie prawa zastrzeżone - jesiennie.pl. Stworzone przez: Paul Bystrzan
Developed by: bystrzan.spaceSklep Narzędzia Ogrodnicze elmal.com.pl